Kalça, yuva-top şekli bir eklemdir. Uyluk kemiği ve onun uzantısı olan top şeklindeki femur başını birleştiren femur boyun kısmında ve boynun biraz altındaki trokanterik bölgede olan kırıklar kalça kırıkları olarak adlandırılır.
Kalça kırıkları ne tip travmalarla oluşur?
Kalça kırıkları, daha sık olarak ileri yaş ve osteoporotik kemik yapısı olan hastalarda gözlenir. Genelde ev içinde düşme, ayağının takılması ile denge kaybı en önemli kırık sebebidir. Kalça kırıkları kadınlarda erkeklere oranla 3-4 kat fazla görülür. Genç hastalarda görülen kalça kırıklar ise trafik kazası, yüksekten düşme gibi yüksek enerjili travmalar ile oluşur.
Kalça kırıklarının bulguları nelerdir?
Kalça kırıklarında hastalar; düşme sonucu kasık ve kalçalarında şiddetli ağrı olduğunu ve bir daha kalkamadıklarını, kalksalar bile yürümelerinin çok ağrılı olduğunu ifade ederler. Kalça kırıklı hastaların muayenesinde; kırığın olduğu bacakta kısalık, ayağın dışa dönük durduğu ve kalçayı hareket ettirmeye çalışmakla ağrı şikayeti görülür.
Kalça kırıklarında tanı nasıl koyulur?
Kalça kırıklarında tanıda, birçok olguda fizik muayene röntgen tetkikleri yeterli olmaktadır.
Kalça kırıklarının tehlikeleri nelerdir?
İleri yaş hastalarda eşilk eden diğer hastalıklara kalça kırığıda eklenince hastanın metabolik dengesinde bozulma olur. Kalça kırığı nedeni ile ayağa kalkamayıp vakitlerini yatakta geçiren hastalarda önlem alınmazsa yatmaya bağlı vücudun değişik bölgelerinde tedavisi güç olan bası yaraları oluşabilir. Yine yatmaya bağlı oluşan staz ile bacak damarlarında tıkanmalar (derin ven trombozu) görülmektedir. Yine kalça kırıklı hastarda oluşan pıhtıların akciğer ve beyin gibi organlara emboli atması durumu da hayatı tehdit eden sorunlara yol açmaktadır.
Kalça kırıkları nasıl tedavi edilmektedir?
Kalça kırıklarının cerrahi tedavisinde başlıca iki yöntem vardır: 1- Kalça kırığının çivi ile tespit edilmesi, 2- Kalça protezi ile tedavi (parsiyel yada total protez). Genç hastalarda, kemik kalitesi nispeten iyi, ameliyat öncesi çok iyi hareket eden dinç ileri yaştaki kalça kırıklı hastalarda kırığın çivi ile tespiti uygulanır. Kemik kalitesi oldukça düşük ileri yaş hastalarda, parkinson, epilepsi gibi nörolojik hastalığı olanlar, demansı olan hastalar, tümör metastazı ile kalça kırığı oluşmuş hastalarda tedavi seçimi protez uygulamasıdır. Her iki grup hastada erken dönemde ayağa kaldırabilinse de protezde yük verme daha erken olmaktadır. Hastalarda ameliyat sonrası pıhtı oluşumunu önlemek için kan sulandırıcı ilaçlar kullanılır.
